Waarom we massaal de grens over gaan voor goedkopere boodschappen

Betaal jij mee aan de idealen van Den Haag?

Boodschappen doen voelt tegenwoordig als een luxe-uitje. Je haalt een mandje met wat groente, brood een pak wasmiddel, en hup: € 50 lichter.

Tank je je auto vol? Dan mag je gerust 3 cijfers afrekenen. En roken? Dat is inmiddels een elite-hobby geworden. Maar rijd je een halfuurtje naar België of Duitsland, dan zie je ineens een heel ander prijskaartje. Hoe kan dat?

Nederland is de kampioen in accijnzen en belastingen. Benzine? Een paar tientjes per tank gaat direct naar de staat. Sigaretten? Meer dan de helft van de prijs bestaat uit heffingen. Zelfs op je dagelijkse boodschappen betaal je 9% btw – tenzij je een reep chocola of frisdrank pakt, dan wordt het 21 %.

Het wordt verkocht als ‘groen beleid’ of ‘gezonde keuzes stimuleren’. Maar ondertussen verdient de overheid er miljarden aan, terwijl de burger krom ligt. Duurzaam, zeker – maar vooral voor je portemonnee is het een hele opgave.

In Duitsland betaal je vaak tientallen euro’s minder voor dezelfde kar boodschappen. Zelfs winkels als Lidl of Aldi zijn daar veel goedkoper, terwijl het dezelfde ketens zijn. Waarom is dat dan zo? Minder btw op levensmiddelen ( in Duitsland vaak maar 7% ), lagere accijnzen én minder bemoeizucht in prijsopbouw. In België is het beeld vergelijkbaar met Duitsland.

Je zou denken: hogere prijzen, dan krijgen we tenminste betere voorzieningen. Maar ook daar wringt het. Zorgkosten rijzen de pan uit, het onderwijs piept en kraakt, en woningen zijn voor veel jongeren onbetaalbaar. Waar blijft het geld?

Natuurlijk, Nederland is geen goedkoop land, en we willen een verzorgingsstaat. Maar ergens zijn we doorgeslagen. We betalen meer, maar we krijgen er niet zichtbaar meer voor terug. En wie kritisch is, krijgt al snel het stempel ‘klager’ of ‘populist’.

Toch wordt het tijd om die vragen te stellen. Waarom zijn we zó duur geworden? En belangrijker nog: voor wie?

Wij vragen ons in ieder geval af, of we de enigen zijn die er zo over denken? Tijd om wat kritischer te worden, misschien?